NPUH en Utrecht Time Machine brengen verborgen verhalen tot leven

Geschreven door

De Utrechtse Heuvelrug herbergt veel cultuurhistorisch erfgoed, waarvan de verhalen rondom historische landgoederen een belangrijk onderdeel zijn. Om deze vaak verborgen verhalen te onthullen en de waardering voor dit erfgoed te vergroten, is het NPUH een pilot gestart om deze verhalen breder bekend en beleefbaar te maken. Deze pilot richt zich op het delen van verhalen van drie landgoederen via de website en app van de Utrecht Time Machine. Dit project is een samenwerking tussen Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, het Freudenthal Instituut (Universiteit Utrecht) en het Utrechts Archief. 

De pilot begint met het opnemen van de verhalen van drie landgoederen; Vollenhoven (gemeente De Bilt), Zuylestein (gemeente Utrechtse Heuvelrug) en het Zeisterbos (gemeente Zeist) in de Utrecht Time Machine. Deze verhalen worden verrijkt met historisch en nieuw beeld- en geluidsmateriaal, zoals archiefbeelden, recente opnames en geluidsfragmenten. Hierdoor wordt het erfgoed van de Heuvelrug vanuit je eigen huis beleefbaar. Daarnaast kun je ook tijdens een wandeling op locatie meer ontdekken over de verborgen verhalen achter de gebouwen en het landschap.

Interactieve verhalen

Samen met de landgoedeigenaren, de Universiteit Utrecht en het Utrechts Archief worden de verhalen zorgvuldig samengesteld en tot leven gebracht, en wordt er in overleg een wandeling aan gekoppeld. Deze pilot biedt een inkijk in het verleden en geeft landgoedeigenaren de kans hun erfgoed zichtbaar te maken. De interactieve verhalen van de Utrechtse Heuvelrug zullen begin 2025 beschikbaar zijn op de website en in de app. 

De Utrecht Time Machine brengt met innovatieve technieken oude tijden tot leven en plaatst ze midden in onze wereld. Dit project biedt de Utrecht Time Machine de mogelijkheid om de focus uit te breiden naar een nieuw gebied, het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, met een rijke (cultuur)historische achtergrond, na jaren van focus op de stad Utrecht.  

Het belang van landgoederen

De vele landgoederen en buitenplaatsen, aangelegd door welvarende families vanaf de 17e eeuw, hebben een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling van de Utrechtse Heuvelrug. Ze hebben bijgedragen aan het behoud en de ontwikkeling van natuur, en het culturele erfgoed van de Heuvelrug. Door hun invloed op de ruimtelijke indeling en natuurbehoud zijn deze locaties belangrijk voor zowel de biodiversiteit als de geschiedenis van de regio. Het benadrukken van het belang van deze landgoederen en het informeren van inwoners en bezoekers hierover helpt ons het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug beter te beschermen en zijn unieke karakter te behouden voor toekomstige generaties. 

Samenwerking

Dit project is ontstaan vanuit de samenwerking binnen de Onderzoeks- en Onderwijshub Utrechtse Heuvelrug. Binnen deze hub werken wetenschappers, studenten en stakeholders aan relevante vraagstukken uit de onderzoeksagenda van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, om zo bij te dragen aan de bescherming, het behoud en de ontwikkeling van natuur, landschap en erfgoed. 

De Heuvelrugtuin van Ruth

Geschreven door

Een grote tuin nabij het bos, vol inheemse planten. Waar je vlinders ziet fladderen en bijen hoort zoemen. Ruth is graag aan het scharrelen in haar Heuvelrugtuin. Ze maakt van haar tuin elk jaar weer een zorgeloos paradijs voor mens en dier.

“Gewoon het idee dat mijn tuin onderdeel is van een groter geheel. Je hoort de spechten en de uilen. In de lente zie je de buizerd in de lucht cirkelen. Hoe logisch is het eigenlijk, dat je onderdeel bent van het bos dat hier verderop begint?” Ruth wilde een tuin aanleggen die aansluit op de bosrijke omgeving van haar nieuwe woonplaats. Met planten die niet alleen goed zijn voor insecten en andere dieren, maar het ook goed doen op de zandgrond. Bijna vier jaar geleden verhuisde ze met haar man en twee dochters naar Driebergen nabij Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Het roer ging om: ze zei gedag tegen haar succesvolle baan bij Gemeente Amsterdam om dichter bij de natuur te zijn. Dat begon in de tuin.

Goede basis

In haar zoektocht stuitte Ruth al snel op de Heuvelrugtuinen en de bijbehorende lijst aan inheemse planten. “Van inheemse planten denken we misschien al snel dat ze saai zijn of dat het alleen maar voorjaarsbloeiers zijn. Maar dat is helemaal niet zo. Ik had in mijn tuin al een berk staan”, zegt Ruth, “en kardinaalsmuts, hulst en sporkehout. Ik dacht: ik ben er eigenlijk al bijna! De basis was goed, want vorige bewoners haalden veel van hun planten bij een biologische kwekerij in Doorn.” Na een aantal droge zomers bedacht Ruth dat ze een tuin wilde die weinig zorg nodig heeft. “Ik wilde duurzaam omgaan met water. We hebben zelf het tuinhuisje gebouwd en daar heb ik, als een heuse loodgieter, de afkoppeling gedaan. Het water stroomt nu ondergronds naar mijn moestuin.” Beschut achter het tuinhuisje – omschreven als haar rommelhoek – staan twee tonnen met regenwater die Ruth in haar tuin laat leeglopen als het een tijd lang droog blijft. Op deze manier hoeft ze haar planten niet zelf water te geven en bespaart ze drinkwater.

Tuin vol belofte

“Ik ben geen heel nette tuinier”, geeft Ruth grif toe, “ik vind het gewoon heel erg leuk. Het is heerlijk om in de tuin te zijn. Vooral in de lente, als alles zo fris is, zo vol belofte. Dat je denkt: dát gaat leuk worden! Ieder jaar is je tuin ook weer anders. Sommige planten zijn kapotgevroren en dat gat vul je dan aan met andere planten. Of je krijgt een aanwaaier. In de voortuin heb ik een toorts (Verbascum), zo’n gigantisch rozet geeft dat!” Tuinieren betekent voor Ruth vooral wieden en de bodem verrijken. “Ik probeer zo min mogelijk meststoffen en vooral organische materiaal aan de bodem toe te voegen, zodat hij niet uitdroogt. Ik laat blad liggen en maak zelf compost en bladaarde. Daarvoor doe je gewoon afgevallen bladeren in een afgesloten zak, waar je een paar gaten in prikt. Twee jaar aan de kant zetten en je hebt uiteindelijk prachtige aarde om te gebruiken.” Met zo’n grote tuin heeft Ruth best wat materiaal nodig. De hakselaar, die eerder dienstdeed in haar moeders tuin in Frankrijk, is haar beste vriend. “Al het snoeihout stop ik daarin.” Ruths aanpak brengt meer leven in de tuin. Bijvoorbeeld de keuze voor houtsnippers. “Veel mensen zijn huiverig voor minder bestrating, maar je kunt natuurlijk ook voor houtsnippers gaan. Tegenwoordig heb je biologisch afbreekbaar worteldoek, waar het water gewoon doorheen loopt. Het is onderhoudsvrij, maar wel goed voor de bodem. Spinnetjes en andere bodemdieren kruipen er graag doorheen.”

Ruth vertelt enthousiast verder over de gasten die ze in haar tuin ontvangt. “Er loopt een soort eekhoornroute door de tuin. Af en toe zie je ze van een tak naar de berk springen en over het schuurtje lopen. Heel leuk om te zien. Ik vind de paddentrek ook heel grappig. Als het regent worden ze actief. We hebben dan best een glad terras. Op een gegeven moment gleed er eentje uit, sprong op en gleed nog een flink stuk door!” Volgens Ruth zijn er meer mensen met een Heuvelrugtuin dan ze zelf doorhebben. Ze benadrukt: “Het is echt makkelijker dan je denkt! Als je al iets bewuster bent en weet dat de natuur onze zorg nodig heeft, dan is het eigenlijk zo gepiept!”

Kijk mee in de tuinen van Ruth

Ruth is een enthousiaste tuinvrouw, vol passie om tuinen klimaatbestendig en mooi in te richten. Sinds kort volgt ze een opleiding tot tuinontwerper. Wil je meer zien van haar tuin of haar projecten? Volg De Tuinen Van Ruth op Instagram: @de_tuinen_van_ruth

Ook een Heuvelrugtuin?

Een Heuvelrugtuin bestaat voor minstens zestig procent uit planten die in de omgeving passen en biedt beschutting voor vogels en insecten. Tuinieren gebeurt er gifvrij. Zo draagt een Heuvelrugtuin bij aan de versterking van de biodiversiteit. Woon je in de omgeving van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug? Op jouwheuvelrugtuin.nl vind je heel veel leuke tips voor het aanleggen van jouw Heuvelrugtuin, waardoor je tuin onderdeel van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug wordt. Heuvelrugtuinen is een initiatief van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, Natuur en Milieufederatie Utrecht en IVN Natuureducatie. Na het succes van de Heuvelrugtuinen groeit het aantal groene, inheemse tuinen ook rondom de nationale parken Duinen van Texel, Zuid-Kennemerland en Hollandse Duinen.

Nationale parken

Wist je dat Nederland 21 nationale parken heeft? Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug is daar één van. De nationale parken zijn de meest karakteristieke natuurgebieden van Nederland, die samen de grote diversiteit aan natuur in ons land laten zien. In de nationale parken leven bijzondere planten en dieren. Net zoals in de tuin van Ruth!

Tekst en foto’s door Monika Grooteman.

Dit artikel verscheen eerder in het magazine Buitenleven, editie juli/augustus 2024. 

Nieuwe aanvraagronde NP Fonds geopend

Geschreven door

Particulieren, stichtingen en andere organisaties met projecten die ten goede komen aan natuur, landschap en cultuurhistorisch erfgoed kunnen een financiële bijdrage aanvragen bij het Nationaal Park Fonds (NP Fonds) Utrechtse Heuvelrug.

Aanvragen kunnen worden ingediend voor een bijdrage van 2.500 tot 30.000 euro per project. De uiterste indiendatum hiervoor is 25 oktober 2024.

Krachten bundelen

Het NP Fonds is een initiatief van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Met de oprichting van het Fonds wil het park projecten die ten goede komen aan natuur, landschap en cultuurhistorisch erfgoed in het gebied een extra impuls geven.

Particulieren of bedrijven die zelf geen projecten uitvoeren maar deze wel willen ondersteunen, kunnen een bijdrage leveren aan het fonds als donateur. Zo worden de krachten gebundeld om ook in de toekomst van dit prachtige gebied te kunnen blijven genieten.

 

Doneer aan het NP Fonds       Vraag een financiële bijdrage aan

Dringende waarschuwing voor bezoekers Utrechtse Heuvelrug in verband met wolf

Geschreven door

Naar aanleiding van het incident op woensdagochtend 31 juli met een wolf bij Austerlitz, roepen provincie en de gemeenten Leusden, Zeist, Woudenberg en de Utrechtse Heuvelrug inwoners en bezoekers op om zeer voorzichtig te zijn. Het dringende advies is om niet met kleine kinderen de bossen van de Utrechtse Heuvelrug in genoemde gemeenten te bezoeken.

Hieronder leest u het volledige persbericht van provincie Utrecht:

 

31 juli 2024 – Dringende waarschuwing voor bezoekers Utrechtse Heuvelrug in verband met wolf
Naar aanleiding van het incident vanochtend met een wolf bij Austerlitz, roepen provincie en de gemeenten Leusden, Zeist, Woudenberg en de Utrechtse Heuvelrug inwoners en bezoekers op om zeer voorzichtig te zijn in het bosgebied van de Utrechtse Heuvelrug. Het dringende advies is om niet met kleine kinderen de bossen van de Utrechtse Heuvelrug in genoemde gemeenten te bezoeken.

Verontrustend en atypisch gedrag 
Ervan uitgaande dat het om een wolf ging, zeggen wolvendeskundigen dat er gedrag is vertoond dat atypisch en verontrustend is. De provincie houdt er ernstig rekening mee dat het om dezelfde wolf gaat die eerder betrokken was bij incidenten in Leusden met een ander meisje en een hond en heeft daarom besloten om een afschotvergunning voor te bereiden.

Spoed DNA-analyse 
Eerder vandaag is al een spoedanalyse van het DNA aangevraagd en inmiddels is de kleding overhandigd aan het onderzoeksinstituut. Dit onderzoek zal duidelijk maken of er sprake is van dezelfde wolf. De provincie heeft gelijktijdig met het DNA-onderzoek wolvendeskundigen verzocht zo spoedig als mogelijk dit incident nader te duiden en de provincie te adviseren. De provincie heeft voor het voornemen tot afschot steun en instemming gevraagd bij het Ministerie van LVVN en de betrokken gemeenten Zeist, Leusden, Woudenberg en Utrechtse Heuvelrug.

Handelingsperspectief 
Als een wolf wordt gezien moeten de instructies gevolgd  worden: ren niet weg maar maak jezelf groot, maak gebaren of herrie. Loop langzaam achteruit.

Maatwerkoplossingen op het vlak van verdroging en wateroverlast voor landgoederen op de Utrechtse Heuvelrug

Geschreven door

Verdroging is één van de belangrijkste factoren in de afname van natuurkwaliteit in Nederland. En ook door klimaatverandering is er sprake van wateroverlast. Op en om de Utrechtse Heuvelrug liggen veel landgoederen en natuurterreinen. Velen daarvan zijn in particulier eigendom en beheer. En bestaan uit een combinatie van bos, natuur en agrarische grond.  

Het watersysteem op de Utrechtse Heuvelrug 

Natuurgebieden op de Heuvelrug ervaren de problemen door droogte in hevige mate. En het watersysteem van de Heuvelrug is complex. Er zijn de regenwaterafhankelijke hoge delen, en de kwel- en grondwaterafhankelijke natuurgebieden aan de noord- en zuidflanken, waar ook landbouwgebied aanwezig is. Met name de flanken van de Utrechtse Heuvelrug zijn extra kwetsbaar voor verdroging vanwege het risico van het wegvallen van voldoende kweldruk.  

Hydrologische knelpunten voor landgoederen 

Tussen 2020 en 2022 deden de vereniging Utrechts Particulier Grondbezit (UPG) met de provincie Utrecht, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) en waterschap Vallei & Veluwe (V&V) twee hydrologische analyseprojecten op de Utrechtse Heuvelrug. 

Deze projecten hebben in kaart gebracht welke hydrologische knelpunten er zijn voor landgoederen op de Utrechtse Heuvelrug. Maar ook welke oplossingsrichtingen er in het gebied zijn. Uit de projecten “De Heijgraaf e.o.” (gebied van Vallei en Veluwe) en “Broekhuizen e.o.” (gebied van HDSR) kwam een aantal mogelijke oplossingsrichtingen die de verdroging tegengaan. 

Onderzoek maakt onderdeel van Blauwe Agenda 

Deze partners werken ook aan de Blauwe Agenda van de Utrechtse Heuvelrug, waarin voor het gehele watersysteem van de Heuvelrug en flanken een kennisdocument en een gezamenlijke visie is opgesteld evenals een uitvoeringsagenda. Momenteel wordt gewerkt aan de uitvoering van het watersysteem robuuster maken. 

Tijd voor maatwerkoplossingen voor landgoederen 

De betrokken landgoederen, waterschappen en provincie vinden het belangrijk dat de gegeven oplossingsrichtingen voor landgoederen verder worden geconcretiseerd tot voorstellen in uitvoerbare maatregelen per landgoed en/of natuurterrein.  

Er wordt per september 2024 dan ook gestart met vervolgonderzoek wat gericht is op het ontwikkelen van maatwerkadvies voor de landgoederen rondom de Utrechtse Heuvelrug en haar flanken. Dit om de ecohydrologische situatie te verbeteren naar een robuust en toekomstbestendig watersysteem.  

Het onderzoek zal ook leiden tot advies over terrein-overstijgende maatregelen die nodig zijn in het projectgebied en als input dient voor de NPLG-processen.  

Meer weten? 

Wil je meer weten over dit project? Neem dan contact op met Maarten van Voorst Vader van UPG in het kader van de ‘Blauwe Ader’. m.vanvoorstvader@grondbezit.nl  

Gezocht: Vrijwilligers die de Utrechtse Heuvelrug onvergetelijk maken voor groep 5 en 6

Geschreven door

Herinner je je nog hoe het als kind was als een enthousiaste leerkracht, opa/oma of gids je meenam de natuur in? Misschien zijn hun verhalen je wel voor altijd bijgebleven. Of hebben die ervaringen ervoor gezorgd dat je je de rest van je leven verbonden voelde met een bepaald natuurgebied.

Dát is wat we voor elkaar willen krijgen met HeuvelrugWijs, een educatief programma in Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. We geven schoolklassen een onvergetelijke ervaring die ze de waarden van dit bijzondere natuurgebied voor altijd meegeeft. Zo groeien de leerlingen op tot natuurliefhebbers die bekend zijn in hun omgeving en er met respect mee omgaan.

Vind jij het leuk en belangrijk om kinderen op een spannende, belevingsvolle wijze bij natuur en erfgoed te betrekken? HeuvelrugWijs breidt dit najaar uit en voor zowel de nieuwe als de bestaande excursielocaties zoeken we meer ‘HeuvelrugWijzers’. Dat zijn vrijwilligers die kinderen (8-10 jaar) vertellen over de vele bijzonderheden van de Utrechtse Heuvelrug. Een klas gaat een dagdeel mee op pad met twee HeuvelrugWijzers aan de hand van een centraal verhaal en bijpassende ontdek-, spel- en belevingsopdrachten.

Schuilt er in jou een geboren HeuvelrugWijzer? We zoeken vrijwilligers die vanaf najaar 2024 doorlopend aan de slag willen.

Wat bieden we je?

  • Een tweedaagse training HeuvelrugWijs om je helemaal klaar te stomen;
  • Mooi, belangrijk werk in een bijzonder rijk en interessant natuurgebied;
  • Een compleet handboek met daarin verhalen, opdrachten en tips die je kunt gebruiken tijdens de schoolbezoeken die je zal gaan begeleiden;
  • Een vaste contactpersoon ter ondersteuning (die o.a. contact met de scholen grotendeels uit handen neemt);
  • Gezellige mede-vrijwilligers; je gaat altijd in duo’s met een schoolklas op pad;
  • Een jaarlijkse HeuvelrugWijzers bijeenkomst.

Wat vragen we van je?

  • Je hebt ervaring en/of affiniteit met het begeleiden van kinderen in de leeftijd van 8 tot 10 jaar;
  • Je gaat graag op stap met een groep kinderen in de natuur en laat ze het liefst zelf ontdekken;
  • Je kunt goed samenwerken en bent communicatief;
  • Je houdt ca. 1x per maand een dagdeel beschikbaar om met een schoolklas op pad te gaan tussen maart en november, met uitzondering van de schoolvakanties;
  • Je overlegt op kosten van het programma een VOG (vereist i.v.m. werken met kinderen);
  • Je bent in staat en bereid om je met eigen vervoer over de Utrechtse Heuvelrug te bewegen (naar minimaal één van de plaatsen Baarn, Soest, Doorn, Leersum, Rhenen of Zeist);
  • Je volbrengt de tweedaagse training HeuvelrugWijs, deels bij De Veldschuur in Leersum en deels op Landgoed Zonheuvel in Doorn.

Training
Speciaal om HeuvelrugWijzers klaar te stomen voor hun rol van het ontvangen en begeleiden van schoolklassen, hebben NatuurWijs en IVN Natuureducatie een tweedaagse training ontwikkeld. Deze zal deels plaatsvinden bij De Veldschuur van Staatsbosbeheer in Leersum en deels op Landgoed Zonheuvel in Doorn. De training is kosteloos te volgen voor nieuwe HeuvelrugWijzers.

Tijdens de training doorloop je de verhaallijn van HeuvelrugWijs en oefen je met de bijbehorende opdrachten. Na afloop weet en kan je alles wat nodig is om comfortabel voor een groep kinderen te staan en ze te raken met verhalen over de Utrechtse Heuvelrug. De training gaat net als het handboek uit van een aantal uitgewerkte onderwerpen en werkvormen waaruit je kunt kiezen. Je hoeft dus niet alles wat je vertelt en doet zelf te bedenken. En als je dat leuk vindt, is er ook genoeg ruimte voor eigen invulling.

Interesse?
Zie jij jezelf als HeuvelrugWijzer aan de slag gaan? Stuur dan een korte motivatie (eventueel met CV) naar Judith Algra, projectleider HeuvelrugWijs via j.algra@ivn.nl. Vragen kun je ook aan haar mailen of telefonisch stellen (06-20731405).

Na ontvangst van jouw motivatie sturen wij je een bevestiging en nodigen je uit voor een kennismakingsgesprek. In dit gesprek vertellen we je meer over de praktijk als HeuvelrugWijzer en vrijwilliger in het Nationaal Park en gaan we samen na of het bij je past. Bij een positieve reactie van beide kanten schrijven we je in voor de training.

Belangrijke data om alvast rekening mee te houden:

  • Trainingsdagen: vrijdag 4 en zaterdag 5 oktober 2024 van 09:30 tot 17:00 uur
  • Facultatieve extra oefendag: vrijdag 11 oktober
  • Proefbezoek met schoolklas: n.t.b. in oktober 2024, in overleg

Nieuwsbrief Ruitervignet UH: lees hier de nieuwste editie

Geschreven door

Op dit moment schijnt de zon, maar we hebben het allemaal gemerkt: de winter en lente van 2024 waren kletsnat. Omdat de bodem op veel plekken verzadigd is, kan het water niet altijd weg. Met als gevolg dat er op de paden veel blubber en plassen water blijven liggen. Niet altijd fijn als je lekker buiten wil rijden.

Over de zon en de regen hebben we geen controle. Wel kunnen we er samen voor zorgen dat de paden zo goed mogelijk worden onderhouden. Zodat jij, als het weer wat droger is, veilig op de paden kan blijven rijden.

Wat we als Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug doen en hoe jij daaraan kan bijdragen, lees je hier in deze nieuwsbrief.

Eerste Zusterpark in gemeente Veenendaal officieel gelanceerd

Geschreven door

Op zaterdag 22 juni 2024 was het een feestelijke dag in Veenendaal! Die dag is De Turfweide in Veenendaal officieel gelanceerd als het nieuwste Zusterpark van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. De lancering is geopend door de voorzitter van De Turfweide, Johan Huibers, en de directeur-bestuurder van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, Gijs de Kruif. De Turfweide is daarna officieel benoemd tot Zusterpark door de onthulling van het Zusterparkbord, door Johan Huibers en wethouder Engbert Stroobosscher van gemeente Veenendaal. De Turfweide sluit zich als eerste Zusterpark in Veenendaal aan bij een bestaande beweging en versterkt daarmee de verbinding tussen het Nationaal Park en het stedelijk gebied daaromheen.

De Zusterparkenbeweging wil het groen en de natuur in en om de stad versterken door te vergroenen en samen één groot park te creëren. Vanaf 2019 werken Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en de Zusterparken van onderaf aan meer steun voor en groei van groen in de stad door buurtvergroeners te verbinden met elkaar en het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Het is belangrijk dat ook in het stedelijk gebied, dichtbij huis, er meer groen ontstaat en dat mensen uit het stedelijk gebied opkomen voor behoud van de Utrechtse Heuvelrug. Steeds meer buurtvergroeners hebben zich aangesloten bij deze beweging. Er zijn nu 11 Zusterparken in gemeente Utrecht, 1 in gemeente Amersfoort én vanaf vandaag dus dit gloednieuwe Zusterpark in de gemeente Veenendaal.

Uniek bewonersinitiatief

De Turfweide is een inspirerend bewonersinitiatief dat de natuur en het historische karakter van Veenendaal centraal stelt. Deze groene oase vertelt verhalen over het landschap en het verleden, en biedt een plek waar natuur en cultuurhistorie samensmelten. De Turfweide is niet alleen verbonden met het omliggende landschap, maar ook met de gemeenschap, en versterkt zo de band tussen mens en natuur.

“Vrijwilligers en het bestuur van de Stichting Turfweide zetten zich in om natuur, cultuur en geschiedenis in dit park samen te brengen. Samen zorgen we ervoor dat de waarde van deze unieke plek in Veenendaal beleefbaar is en blijft en rollen we de groene loper uit naar een volgende groene plek, helemaal tot aan het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Daarom zijn we een Zusterpark van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug,” aldus Johan Huibers, voorzitter van de Turfweide.

Verbinding tussen stad en natuur

De lancering van De Turfweide als Zusterpark markeert ook de start van de samenwerking tussen de Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en Stichting Turfweide. Ze trekken samen op in de missie om één groot park te worden en streven naar meer natuur én water in Veenendaal, en tussen Veenendaal en de omgeving. Zo wordt de leefomgeving beleefbaarder en gezonder. Gijs de Kruif, directeur-bestuurder van de Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug is blij met de lancering van het eerste Zusterpark in Veenendaal en kijkt uit naar de samenwerking met Stichting Turfweide:

“Het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug grenst aan een aantal steden, waaronder Veenendaal in het zuidoosten van het gebied. Het is uniek om als Nationaal Park zo dicht bij stedelijk gebied te liggen en het brengt ook zeker uitdagingen met zich mee. De Zusterparken vormen een belangrijke verbinding tussen het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en deze steden en creëren draagvlak voor de natuur in de stad. Ik ben blij dat De Turfweide de eerste schakel is in de groene verbinding vanuit Veenendaal en kijk ernaar uit om met de stichting samen te werken.”

Feestelijk programma

De feestelijkheden begonnen vandaag met welkomstwoorden door Johan Huibers, voorzitter van De Turfweide, en Gijs de Kruif, directeur-bestuurder van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Een hoogtepunt van de dag was de onthulling van het Zusterparkbord door Johan Huibers en wethouder Engbert Stroobosscher, waarmee De Turfweide officieel zijn nieuwe status kreeg.

“Ik vind het heel fijn dat De Turfweide nu een Zusterpark wordt en daarmee verbonden is aan Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Veenendaal heeft een rijke cultuurhistorie en is omringd door een prachtig landschap. Bij de stedelijke ontwikkeling van Veenendaal is het van groot belang dat ook het groen meegroeit en dat er schakels ontstaan van de stad naar het uitloopgebied eromheen, zoals hier naar de Utrechtse Heuvelrug. Mooi bij het ontstaan van De Turfweide is de betrokkenheid vanuit de omgeving. Daarnaast wordt op deze manier de vroegere Veenendaalse turfwinning in de praktijk verbeeld,” aldus wethouder Engbert Stroobosscher over De Turfweide als Zusterpark van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug.

Voor meer informatie over Zusterparken en de samenwerking met het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug: “www.npuh.nl/zusterparken Meer informatie over De Turfweide: www.turfweide.nl

 

Van Lieflandpark in Tuindorp-West zoekt verbinding met het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en wordt Zusterpark

Geschreven door

De verbinding tussen de stad Utrecht en het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug blijft groeien! Vandaag is alweer het 11e Zusterpark in de stad Utrecht geopend. Het Van Lieflandpark in Tuindorp-West sluit zich aan bij een netwerk van stad- en buurtvergroeners die onder de naam ‘Zusterparken’ groen in de stad en tussen de stad en het ommeland verbinden, helemaal tot aan het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. De lancering van dit nieuwste Zusterpark is gevierd met een vrijdagmiddagborrel én bingo, het officiële Zusterparkbord is onthuld en met allerhande groene activiteiten.

De Zusterparken-beweging wil samen één groot park zijn. Verschillende buurt- en stadvergroeners in provincie Utrecht zetten zich in voor behoud van bestaand groen, vergroenen van stukken stad en voor groene verbindingen tussen stad en het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (NPUH). De Zusterparkmakers willen met hun inzet bewoners en natuur van zowel de steden als de omgeving van de stad en het NPUH gezond houden. Steeds meer vergroeners hebben zich aangesloten bij deze beweging. Het Van Lieflandpark is vandaag officieel geopend als 11e Zusterpark in Utrecht. Zo wordt de relatie tussen de stad Utrecht en het NPUH steeds verder uitgebouwd en versterkt.

Een duurzame en betrokken buurt

Van Lieflandpark is onderdeel van een kleinschalig nieuwbouwproject dat in 2019 is opgeleverd, uniek omdat de buurtbewoners de beslissende stem hadden in de keuze uit drie plannen. Het winnende plan richtte zich op behouden en toegankelijk maken van groen en dus minder woningen, vergroten van biodiversiteit en sociale interactie stimuleren. Hierdoor ontstond geen dichtbebouwde wijk, maar een park van 3.000 m², omgeven door de destijds meest duurzame woningen van Utrecht.

Het oorspronkelijke vrij eenzijdige grasveld, omzoomd door berken en elzen, heeft zich ontwikkeld tot een groene oase met een veelvoud aan planten en dieren. Terwijl de berken en elzen grotendeels zijn gebleven, is de biodiversiteit aanzienlijk toegenomen.

“Het park nodigt bewoners uit om gezamenlijk het beheer op zich te nemen. Dit parkje toont daarmee aan dat natuur dicht bij een grote impact kan hebben, zelfs wanneer de beschikbare ruimte beperkt is. Het park bevordert niet alleen de biodiversiteit maar ook de gemeenschapszin, waardoor een duurzame en betrokken buurt ontstaat. Aansluiting als Zusterpark van het NPUH maakt deze betrokkenheid nog groter.” Aldus Taco Meerpoel, die als ontwikkelaar van het plan er zelf ook is gaan wonen.

Het Zusterparkbord is onthuld door Jeroen Heemsbergen, programmamanager bij het NPUH, en de initiatiefnemers van het Van Lieflandpark. Het bord is vanaf nu te bewonderen bij de entree van het park aan de zijde van de Reinder Blijstralaan.

Een maand lang soorten zoeken

Tijdens deze lancering is ook het einde van de BioBlitz maand van de Zusterparken gevierd. Vanaf 22 mei t/m 21 juni organiseerde de Universiteit Utrecht een Bioblitz in alle Zusterparken. Op deze manier werd de biodiversiteit van de Zusterparken in kaart gebracht en het mogelijke effect van de Zusterparken hierop.

Wil jij je inzetten voor natuur, landschap en groen erfgoed bij jou in de buurt, maar ook de verbinding maken met het Nationaal Park? Sluit je dan aan bij deze beweging van Zusterparken. Kijk voor meer informatie op npuh.nl/zusterparken/

Onderzoek door Blauwe Agenda naar impact winterneerslag op de Utrechtse Heuvelrug

Geschreven door

Het is je vast opgevallen, maar als gevolg van de extreme hoeveelheid neerslag van het afgelopen halfjaar zijn de grondwaterstanden op de Utrechtse Heuvelrug hoog. Voor de natuur is dat vaak goed nieuws, maar het kan ook leiden tot wateroverlast. 

Samen zorgen voor het water op de Utrechtse Heuvelrug 

Het samenwerkingsverband Blauwe Agenda werkt op de Utrechtse Heuvelrug aan een robuust en toekomstbestendig watersysteem, waarin alle waterfuncties een duurzame plek vinden.  

Klimaatscenario’s en hoog water 

Als onderdeel van de kennisontwikkeling heeft de Blauwe Agenda toekomstscenario’s laten berekenen wat de KNMI klimaatscenario’s voor het watersysteem van de Utrechtse Heuvelrug zouden kunnen betekenen. De klimaatscenario’s kennen een nogal grote bandbreedte, maar het stijgen van de grondwaterstanden als gevolg van de toename van de winterneerslag is daarbij altijd als belangrijk aandachtspunt benoemd.  

Sneller dan verwacht 

Het feit dat deze situatie zich nu al in deze omvang heeft voorgedaan is sneller dan werd verwacht. Dat is voor de Blauwe Agenda ook de reden geweest om samen met de waterschappen en gemeente Utrechtse Heuvelrug een onderzoek naar te starten. Het samenwerkingsverband wil op basis van recente metingen een beeld krijgen van de omvang van de stijging van de grondwaterstanden, maar ook van de dynamiek (hoe snel stijgt het grondwater en zakt het ook weer). Dit geeft een actueel beeld van de gebieden die gevoelig zijn voor hoge grondwaterstanden. Deze informatie wordt dan ook gebruikt bij de uitvoering van de Blauwe Agenda, zodat  daar waar nodig extra maatregelen kunnen nemen of aanpassingen kunnen doen om een toename van wateroverlast te voorkomen. 

Wil je meer weten over de Blauwe Agenda of aan welke maatregelen de agenda werkt?
Kijk op www.blauweagenda.nl