Theatercollege | Water (tekort) op de Utrechtse Heuvelrug
Hoe ziet de droogte van de toekomst eruit? Wat gebeurt er met het water uit Duitsland dat normaal via de Rijn ons land binnen komt? Welke keuzes moeten we maken om in de toekomst nog voldoende water te hebben?
Dat zijn drie vragen die in dit theatercollege aan bod zullen komen, waarbij we kijken naar de gevolgen van droogte en de mogelijke oplossingen op de korte en lange termijn.
De experts
Dr. Niko Wanders is universitair hoofddocent Hydrologie aan de Universiteit Utrecht. Samen met waterbeheerders en beleidmakers onderzoekt Wanders de mogelijkheden voor verbeterde voorspellingen van droogte in Nederland en in het buitenland.
Jeroen Haan is dijkgraaf van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Hij gaat in op de (water)opgaven die als gevolg van de klimaatverandering en het extremere weer op ons afkomen. Ook bespreekt hij hoe water en bodem sturend moeten zijn in ruimtelijke keuzes die we maken voor de toekomst.
Stel een vraag!
Tijdens het theatercollege is er ruime gelegenheid tot het stellen van vragen. Deze kunt u ook van tevoren insturen via info@npuh.nl. De host van deze avond is Magda Jansen, burgemeester van gemeente Woudenberg.
Dit theatercollege is een initiatief van Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en de tweede in een reeks van vijf. De colleges hebben als doel het delen van kennis en inzichten over dit unieke gebied.
Details
Datum: maandag 11 september om 20:-00 uur
Locatie: Theater Figi, Zeist I Willem Pijperzaal
Kosten: €5,00
Voor meer informatie en tickets klik hier
Blauwe Agenda
Wat doen het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en haar samenwerkingspartners al aan het watertekort? Lees er hier meer over.
Cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ in Rhenen
Samen natuurlijk en gebiedseigen leren tuinieren; Tover jouw tuin om tot een Heuvelrugtuin aan de hand van 5 online modules en onder begeleiding van een heuvelrugtuincoach.
Wil je graag leren wat natuurlijk en gebiedseigen tuinieren inhoudt en hoe ook jij daar mee kunt beginnen in eigen tuin? Dan is deze cursus daarvoor een mooie kans dichtbij huis en samen met mensen uit de buurt.
Cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’
De cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ is ontwikkeld voor de beginnende natuurlijke tuinier op de Utrechtse Heuvelrug. Je krijgt een overzicht van en inzicht in de belangrijkste principes van natuurlijk en gebiedseigen tuinieren. Verder krijg je uiteraard allerlei handige tips mee om zelf aan de slag te gaan. Want zelf ervaren is toch echt de beste én leukste manier om tuinieren in de (steeds groenere) vingers te krijgen. Zo leer je bijvoorbeeld die planten uitzoeken die het in jouw tuin extra goed zullen doen en weet je straks hoe je het nuttige insecten naar hun zin maakt. Aan het eind van de cursus staat niets jou meer in de weg om van jouw tuin een heerlijke Heuvelrugtuin te maken!
Waarom een Heuvelrugtuin?
Een groene, gezonde en prettige tuin die past in de unieke omgeving van de Utrechtse Heuvelrug, dat is een Heuvelrugtuin. Inwoners van gemeente Rhenen worden uitgenodigd om van hun eigen tuin een Heuvelrugtuin te maken. Zo zorgen we namelijk samen voor een betere leefomgeving voor nu en later. Tegelijkertijd beschermen en versterken we de prachtige natuur die het gebied rijk is.
Wat mag je van de cursus verwachten?
- Een cursus van 5 weken, bestaande uit twee fysieke bijeenkomsten en het zelfstandig doorlopen van 5 online e-learning modules.
- Je doet basale kennis op van de belangrijkste principes achter natuurlijk en gebiedseigen tuinieren. De cursusinhoud is op beginnersniveau en dus is er geen voorkennis vereist.
- Persoonlijke begeleiding en feedback van een bevlogen en ervaren coach en van je medecursisten.
- Je sluit de cursus af met een (digitale) map vol inzichten over je eigen tuin, de nodige contacten die je om hulp of advies kunt vragen, een berg tips en handigheden en natuurlijk je persoonlijke goede voornemens voor in jouw Heuvelrugtuin.
Wat breng je mee als cursist?
Dankzij de bijdrage van gemeente Rhenen kunnen we de cursus gratis aanbieden. Er is een beperkt aantal plekken om de cursus te volgen. In ruil verwachten we dat je als cursist gemotiveerd bent en actief meedoet aan alle bijeenkomsten en opdrachten.
- Je bent aanwezig tijdens de fysieke bijeenkomsten op vrijdag 6 oktober en vrijdag 24 november van 19.30 uur tot 21.30 uur bij De Buurtgarage in Rhenen.
- Je neemt op eigen gelegenheid de tijd om elke week zelfstandig één e-learning module door te nemen, de bijbehorende opdrachten uit te voeren en hierover terug te koppelen (ca. 1.5 uur per week).
- Je hebt zelf de apparatuur (pc of laptop, camera, internetverbinding) om de e-learning modules te doorlopen en je resultaten te delen.
- Je wilt aanpassingen doen in jouw tuin of de manier waarop je die onderhoudt om hem meer natuurlijk en/of gebiedseigen te maken.
- Je brengt het geleerde waar mogelijk in praktijk in je eigen tuin (of in de plannen die je daarvoor maakt).
- Je staat open voor het delen van ideeën en ervaringen met de coach en je mede-cursisten.
Iets voor jou? Schrijf je in!
Zie je de cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ helemaal zitten? Schrijf je dan vóór 26 september hier in! Met vragen kun je terecht bij Lisa via l.verbruggen@ivn.nl.
Wil je wel graag meedoen met de cursus Jouw Heuvelrugtuin, maar ben je niet beschikbaar op bovengenoemde data? Meld je dan aan voor de cursus in Veenendaal. Bij overschrijving krijgen mensen uit Veenendaal voorrang.
Cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ in Veenendaal
Samen natuurlijk en gebiedseigen leren tuinieren; Tover jouw tuin om tot een Heuvelrugtuin aan de hand van 5 online modules en onder begeleiding van een heuvelrugtuincoach.
Wil je graag leren wat natuurlijk en gebiedseigen tuinieren inhoudt en hoe ook jij daar mee kunt beginnen in eigen tuin? Dan is deze cursus daarvoor een mooie kans dichtbij huis en samen met mensen uit de buurt.
Cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’
De cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ is ontwikkeld voor de beginnende natuurlijke tuinier op de Utrechtse Heuvelrug. Je krijgt een overzicht van en inzicht in de belangrijkste principes van natuurlijk en gebiedseigen tuinieren. Verder krijg je uiteraard allerlei handige tips mee om zelf aan de slag te gaan. Want zelf ervaren is toch echt de beste én leukste manier om tuinieren in de (steeds groenere) vingers te krijgen. Zo leer je bijvoorbeeld die planten uitzoeken die het in jouw tuin extra goed zullen doen en weet je straks hoe je het nuttige insecten naar hun zin maakt. Aan het eind van de cursus staat niets jou meer in de weg om van jouw tuin een heerlijke Heuvelrugtuin te maken!
Waarom een Heuvelrugtuin?
Een groene, gezonde en prettige tuin die past in de unieke omgeving van de Utrechtse Heuvelrug, dat is een Heuvelrugtuin. Inwoners van gemeente Veenendaal worden uitgenodigd om van hun eigen tuin een Heuvelrugtuin te maken. Zo zorgen we namelijk samen voor een betere leefomgeving voor nu en later. Tegelijkertijd beschermen en versterken we de prachtige natuur die het gebied rijk is.
Wat mag je van de cursus verwachten?
- Een cursus van 5 weken, bestaande uit twee fysieke bijeenkomsten en het zelfstandig doorlopen van 5 online e-learning modules.
- Je doet basale kennis op van de belangrijkste principes achter natuurlijk en gebiedseigen tuinieren. De cursusinhoud is op beginnersniveau en dus is er geen voorkennis vereist.
- Persoonlijke begeleiding en feedback van een bevlogen en ervaren coach en van je medecursisten.
- Je sluit de cursus af met een (digitale) map vol inzichten over je eigen tuin, de nodige contacten die je om hulp of advies kunt vragen, een berg tips en handigheden en natuurlijk je persoonlijke goede voornemens voor in jouw Heuvelrugtuin.
Wat breng je mee als cursist?
Dankzij de bijdrage van gemeente Veenendaal kunnen we de cursus gratis aanbieden. Er is een beperkt aantal plekken om de cursus te volgen. In ruil verwachten we dat je als cursist gemotiveerd bent en actief meedoet aan alle bijeenkomsten en opdrachten.
- Je bent aanwezig tijdens de fysieke bijeenkomsten op maandag 23 oktober en maandag 27 november van 19.30 uur tot 21.30 uur bij De Groenhof Veenendaal.
- Je neemt op eigen gelegenheid de tijd om elke week zelfstandig één e-learning module door te nemen, de bijbehorende opdrachten uit te voeren en hierover terug te koppelen (ca. 1.5 uur per week).
- Je hebt zelf de apparatuur (pc of laptop, camera, internetverbinding) om de e-learning modules te doorlopen en je resultaten te delen.
- Je wilt aanpassingen doen in jouw tuin of de manier waarop je die onderhoudt om hem meer natuurlijk en/of gebiedseigen te maken.
- Je brengt het geleerde waar mogelijk in praktijk in je eigen tuin (of in de plannen die je daarvoor maakt).
- Je staat open voor het delen van ideeën en ervaringen met de coach en je mede-cursisten.
Iets voor jou? Schrijf je in!
Zie je de cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ helemaal zitten? Schrijf je dan vóór 12 oktober hier in! Met vragen kun je terecht bij Lisa via l.verbruggen@ivn.nl.
Wil je wel graag meedoen met de cursus Jouw Heuvelrugtuin, maar ben je niet beschikbaar op bovengenoemde data? Meld je dan vóór 26 september aan voor de cursus in Rhenen. Bij overschrijving krijgen mensen uit Rhenen voorrang.
Plantenruilbeurs op 7 oktober in Amerongen
Werkgroep Heuvelrugtuinen van de Vereniging voor Dorp en Natuur Amerongen Leersum organiseert op 7 oktober een plantenruilbeurs. Kijk eens rond in je tuin en neem wat stekjes of afgestoken pollen mee. Kijk wat er van je gading is bij de planten die anderen meenemen. Ook vijverplanten en moestuinzaden en -planten zijn welkom.
De beurs duurt van 10.30 tot 12.00 uur en is op de Aspergelaan 1 in Amerongen.
Kom je ook ruilen?
Uitnodiging cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ voor inwoners van Utrechtse Heuvelrug e.o.
Samen natuurlijk en gebiedseigen leren tuinieren; tover jouw tuin om tot een Heuvelrugtuin onder begeleiding van heuvelrugtuincoach Barbara van de Sande. Tijdens 6 fysieke bijenkomsten en 5 online e-learning modules.
Deze cursus is ontwikkeld voor de beginnende natuurlijke tuinier op de Utrechtse Heuvelrug. Je krijgt een overzicht van en inzicht in de belangrijkste principes van natuurlijk en gebiedseigen tuinieren. Verder krijg je uiteraard allerlei handige tips mee om zelf aan de slag te gaan. Want zelf ervaren is toch echt de beste én leukste manier om tuinieren in de (steeds groenere) vingers te krijgen. Zo leer je bijvoorbeeld die planten uitzoeken die het in jouw tuin extra goed zullen doen en weet je straks hoe je het nuttige insecten naar hun zin maakt. Aan het eind van de cursus staat niets jou meer in de weg om van jouw tuin een heerlijke Heuvelrugtuin te maken!
Waarom een Heuvelrugtuin?
Een groene, gezonde en prettige tuin die past in de unieke omgeving van de Utrechtse Heuvelrug, dat is een Heuvelrugtuin. Maarn Maarsbergen Natuurlijk i.s.m. Studio Hiernaast nodigt inwoners van Utrechtse Heuvelrug e.o. uit om van hun eigen tuin een Heuvelrugtuin te maken. Zo zorgen we namelijk samen voor een betere leefomgeving voor nu en later. Tegelijkertijd beschermen en versterken we de prachtige natuur die het gebied rijk is.
- Wanneer: 6 woensdagavonden van 19:30 tot 21:30 (startdatum 27 september 2023)
- Waar: Dorpshuis Twee Marken Maarn
- Vergoeding zaalhuur: Niet leden €30,-/Leden €15
(Lidmaatschap Maarn Maarsbergen Natuurlijk gezin €10,- per jaar)
Klik hier voor meer informatie en om je aan te melden.
Geslaagde eerste editie van de Open Heuvelrugtuinen Route
Afgelopen weekend vond de eerste Open Heuvelrugtuinen Route plaats. Er viel een druppeltje regen, maar dat mocht de pret niet drukken en dat is natuurlijk juist alleen maar goed voor de tuinen! In de opengestelde tuinen waren vaak groepjes bezoekers te vinden, die benieuwd waren naar de Heuvelrugtuin van hun buurman- of vrouw. Tijdens de route kwamen de bezoekers elkaar geregeld weer tegen in een andere tuin en leerden elkaar op die manier kennen. De Heuvelrugtuiniers lieten enthousiast hun tuin zien aan de bezoekers én deelden hun tuinier geheimen, waarmee de bezoekers thuis zelf aan de slag kunnen en van hun tuin ook een stukje Nationaal Park kunnen maken.
Heuvelrugtuinier Thinka ontvang bijvoorbeeld 15 bezoekers in haar Heuvelrugtuin. Zij vertelt: “Veel mensen hadden interesse in de regenton en de afgekoppelde regenpijp. Mijn partner heeft praktische informatie uitgewisseld hierover. De wadi ‘in ontwikkeling’ leverde leuke idee-gesprekken op, dus het was juist wel leuk dat het nog niet helemaal klaar was.” Thinka heeft zelf gesprekken gevoerd met mensen over tuinieren op zandgrond en bijvoorbeeld de functie en het gebruik van pioniersplanten, maar ook over biodiversiteit: “Hoe groepen planten met gevarieerde wortelstelsels uiteindelijk robuuster zijn tegen klimaat invloeden, omdat ze onderling minder hoeven te concurreren om water en mineralen. Deze gesprekken waren (voor mij persoonlijk) erg leuk en zinvol omdat het over en weer bevestiging geeft om vol te houden met deze ultra-slow variant van tuinieren.”
Anouk Haaxma, wethouder gemeente Utrechtse Heuvelrug, en Gijs de Kruif, directeur-bestuurder Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, bezochten een aantal tuinen in Amerongen. Ze begonnen hun rondje met een rondleiding door de ecologische moestuin Dorpsakker de Parel en gingen daarna op de fiets langs bij een paar particuliere Heuvelrugtuinen. Hoog bezoek dus voor de tuiniers!
Wij vonden het een hele geslaagde route en hopen dat alle bezoekers en Heuvelrugtuiniers hebben genoten. Dank aan de enthousiaste vrijwilligers voor het opzetten van deze dag. Op naar volgend jaar!
Elke kern van Rhenen heeft nu een openbare Heuvelrugtuin
Op donderdag 29 juni heeft wethouder Gert van Laar de vierde voorbeeld Heuvelrugtuin in de gemeente Rhenen officieel geopend. Na Rhenen en Achterberg heeft nu ook het dorp Elst een plek in de openbare ruimte waar inwoners inspiratie en ideeën kunnen opdoen voor een ‘stukje Nationaal Park’ in hun eigen voor- of achtertuin.
Groene oase
Met de onthulling van het Heuvelrugtuin-paaltje mag de tuin aan de Christinastraat in Elst zich nu ook een Heuvelrugtuin noemen. Zo’n mooie, groene oase in bebouwd gebied zorgt ervoor dat regenwater makkelijker z’n weg de bodem in vindt. Geen overbodige luxe met de droge zomers die we steeds vaker meemaken. Bij het ontwerpen van de tuin is ook extra rekening gehouden met de keuze voor inheemse beplanting. Dat zijn planten die passen in de omgeving van het Nationaal Park en verschillende soorten insecten en vogels uit het gebeid zullen zich daarom thuis voelen in deze nieuwe tuin. Ook vind je in de nieuwe Heuvelrugtuin op verzoek van omwonenden veel eetbare plantensoorten en is er gekozen voor planten die niet veeleisend zijn in het onderhoud.
Elke tuin geschikt
Wethouder Gert van Laar is blij dat de nieuwe Heuvelrugtuin midden in een woonwijk staat, omdat dat laat zien dat elke tuin geschikt is. “Het maakt niet uit hoe groot of klein je tuin is. Zet er in plaats van tegels wat meer planten in en zo maken we samen onze woonomgeving groener en ook prettiger.” De tuin geeft bezoekers genoeg goede voorbeelden van planten die je daarvoor kunt kiezen, bijvoorbeeld egelantier, beemdkroon, wederik, kattenstaart en nog veel meer. Omdat deze planten van oudsher op de Utrechtse Heuvelrug horen, passen ze beter bij de bodemdieren, bestuivers en andere dieren die hier voorkomen. Kies je voor planten van de Heuvelrugtuin-plantenlijst in je tuin, dan help je de natuur in het Nationaal Park groeien en bloeien.
Heuvelrugtuinier Marije legt wadi aan en laat je graag zien hoe zij dit heeft aangepakt!
Heuvelrugtuinier Marije kocht in 2021 haar nieuwe huis. De achtertuin was erg verwilderd en Marije’s handen jeukten. Na wat onderzoek besloot ze een wadi aan te leggen in haar tuin. Een wadi is een lager stuk gelegen tuin, waarin regenwater zich verzamelt en in de bodem zakt. Super goed voor de waterhuishouding van je tuin!
In februari 2023 was het huis verbouwd en kon Marije eindelijk met de tuin aan de slag. Ze heeft eerst de bodemkwaliteit van de tuin verbetert en daarna een kuil gegraven. Ze had berekend dat de capaciteit van de wadi zo’n 3600L moest zijn (bij een hoge doorlatendheid en een bui van 60 mm). Dit betekende dat de kuil zo’n 8 à 9 m2 moest zijn.
Na het graven van de kuil werden de regenpijpen van de achtergevel en garage afgekoppeld en met (ondergrondse) buizen naar de wadi geleid. Begin april heeft Marije de eerste plantjes geplant:
- Cardamine pratensis (pinksterbloem)
- Salvia pratensis (veldsalie)
- Lysimachia nummularia (penningkruid)
- Silene flos-cuculi en dioica (echte – en dagkoekoeksbloem)
- Lythrum salicaria (grote kattenstaart)
- Flipendula ulmaria (moerasspirea)
- Helenium Moerheim (zonnekruid)
In het najaar wordt hier nog de kievietsbloem (Frittilaria Meleagris) aan toegevoegd.
In april 2023 doorstond de wadi zijn eerst regenbui. Je ziet op de foto hieronder dat het regenwater mooi wordt opgevangen!
Inmiddels staat de wadi er zo bij. Wat een leuk project! Dankjewel voor het delen Marije!
Ga jij ook met jouw Heuvelrugtuin aan de slag? Deel het met ons! Zo inspireer je andere Heuvelrugtuiniers en leren we van elkaar.
Aftrap project ‘Tegeltje eruit, plantje erin’
Op zaterdag 13 mei vond de praktijkdag van Heuvelrugtuinen in de gemeente Woudenberg plaats. Omwonenden van de Breitnerlaan kregen meer te horen over hoe ze hun tuin kunnen verduurzamen. Het was tevens de aftrap van het project ‘Tegeltje eruit, plantje erin’, waarbij Woudenbergers worden aangemoedigd om hun tuin te verduurzamen. Door tegels uit de tuin te verwijderen en meer groen aan te brengen creëren we meer biodiversiteit in Woudenberg en wordt wateroverlast beperkt.
Samen met de Welkoop Woudenberg is het project ‘Tegeltje eruit, plantje erin’ opgezet. Vanaf maandag 15 mei t/m zaterdag 10 juni ontvangen alle Woudenbergers tegen inlevering van een tuintegel bij de Welkoop Woudenberg 3 gratis plantjes van het assortiment wild & inheems voor in hun tuin. De wild & inheemse planten zijn een belangrijk onderdeel van een Heuvelrugtuin. Ze passen bij de omgeving van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, zijn beter bestand tegen plagen én trekken vogels en insecten aan. Per persoon mag 1 tegel worden ingeleverd.
Wethouder Daphne de Kruif was ook aanwezig bij de aftrap van het project: “Door het veranderende klimaat hebben we steeds vaker te maken met lange periodes van droogte, maar ook hevige regenbuien. Het gevolg; wateroverlast. Met het aanleggen van een nieuw riool aan onder andere de Breitnerlaan proberen we hier al op in te spelen. Maar daarmee zijn we er nog niet. Woudenbergers kunnen ook stappen zetten door hun tuin te verduurzamen. Met het project ‘Tegeltje eruit, plantje erin’ hopen wij dat iedereen zijn ‘tegeltje’ bijdraagt!”.