Verdroging is één van de belangrijkste factoren in de afname van natuurkwaliteit in Nederland. En ook door klimaatverandering is er sprake van wateroverlast. Op en om de Utrechtse Heuvelrug liggen veel landgoederen en natuurterreinen. Velen daarvan zijn in particulier eigendom en beheer. En bestaan uit een combinatie van bos, natuur en agrarische grond.
Het watersysteem op de Utrechtse Heuvelrug
Natuurgebieden op de Heuvelrug ervaren de problemen door droogte in hevige mate. En het watersysteem van de Heuvelrug is complex. Er zijn de regenwaterafhankelijke hoge delen, en de kwel- en grondwaterafhankelijke natuurgebieden aan de noord- en zuidflanken, waar ook landbouwgebied aanwezig is. Met name de flanken van de Utrechtse Heuvelrug zijn extra kwetsbaar voor verdroging vanwege het risico van het wegvallen van voldoende kweldruk.
Hydrologische knelpunten voor landgoederen
Tussen 2020 en 2022 deden de vereniging Utrechts Particulier Grondbezit (UPG) met de provincie Utrecht, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) en waterschap Vallei & Veluwe (V&V) twee hydrologische analyseprojecten op de Utrechtse Heuvelrug.
Deze projecten hebben in kaart gebracht welke hydrologische knelpunten er zijn voor landgoederen op de Utrechtse Heuvelrug. Maar ook welke oplossingsrichtingen er in het gebied zijn. Uit de projecten “De Heijgraaf e.o.” (gebied van Vallei en Veluwe) en “Broekhuizen e.o.” (gebied van HDSR) kwam een aantal mogelijke oplossingsrichtingen die de verdroging tegengaan.
Onderzoek maakt onderdeel van Blauwe Agenda
Deze partners werken ook aan de Blauwe Agenda van de Utrechtse Heuvelrug, waarin voor het gehele watersysteem van de Heuvelrug en flanken een kennisdocument en een gezamenlijke visie is opgesteld evenals een uitvoeringsagenda. Momenteel wordt gewerkt aan de uitvoering van het watersysteem robuuster maken.
Tijd voor maatwerkoplossingen voor landgoederen
De betrokken landgoederen, waterschappen en provincie vinden het belangrijk dat de gegeven oplossingsrichtingen voor landgoederen verder worden geconcretiseerd tot voorstellen in uitvoerbare maatregelen per landgoed en/of natuurterrein.
Er wordt per september 2024 dan ook gestart met vervolgonderzoek wat gericht is op het ontwikkelen van maatwerkadvies voor de landgoederen rondom de Utrechtse Heuvelrug en haar flanken. Dit om de ecohydrologische situatie te verbeteren naar een robuust en toekomstbestendig watersysteem.
Het onderzoek zal ook leiden tot advies over terrein-overstijgende maatregelen die nodig zijn in het projectgebied en als input dient voor de NPLG-processen.
Meer weten?
Wil je meer weten over dit project? Neem dan contact op met Maarten van Voorst Vader van UPG in het kader van de ‘Blauwe Ader’. m.vanvoorstvader@grondbezit.nl